26 jan Ik weet dat ik niets weet,
Ooit gehoord van de ‘socratische houding’? .. Nee? Laten we dan samen even heel kort terug gaan in de tijd. Vijfentwintighonderd jaar geleden leefde Socrates in Athene. Een filosoof die, in het politieke en culturele centrum van de stad, vrijwel met iedereen die hij tegenkwam in gesprek ging over de fundamentele kwesties van hun werk en leven. Socrates was een meester in het stellen van vragen. Hij nodigde anderen uit tot gezamenlijk onderzoek, confronteerde zijn gesprekspartners met tegenstrijdigheden en stelde de dingen die vanzelfsprekend leken ter discussie. ‘Ik weet dat ik niets weet’, was Socrates zijn motto. Een motto dat hem ongeremd nieuwsgierig maakte.
De eerste stap in het ontwikkelen van de socratische houding,
Door alle pagina’s van – Socrates op Sneakers – te lezen, ontdek je de daadwerkelijke betekenis van de socratische houding. Een houding die ten goede komt aan de dialoog. De dialoog die zó hard nodig is. Waar we diep van binnen zo naar verlangen, althans IK dan. De socratische houding staat volgens Elke Wiss gelijk aan nieuwsgierigheid .. Aan écht willen weten.
Ben jij nieuwsgierig?
Nieuwsgierig zijn staat niet gelijk aan het kunnen stellen van vragen. Dat is nét iets TE makkelijk. Ietsjes te kort door de spreekwoordelijke bocht. Als trainer kom ik vaak tot de conclusie dat de meest gestelde vragen nog steeds gesloten, suggestief of retorisch zijn. Nieuwsgierigheid begint bij jezelf. Het vraagt bewustwording van jouw manier van denken. Van WAT je denkt en HOE je denkt .. Welke overtuigingen je hebt, welke oordelen zich aan je opdringen en welke meningen ten grondslag liggen aan de uiteindelijk gestelde vraag.
Zolang je nieuwsgierig bent,
Verandert de monoloog al snel in een dialoog. Alleen dan ben je in staat een vervolgvraag te stellen. De 2de, 3de en 4de vraag die vaak ó zo belangrijk zijn. Hoe zal jouw gesprekswereld eruit zien als jij gesloten, suggestieve en retorische vragen kunt inwisselen voor échte open vragen. Blanco vragen. “De vragende houding ontwikkel je door jezelf te trainen in het ombuigen van oordelen naar nieuwsgierigheid”, aldus Elke Wiss. Ik kan niet anders dan het herhalen .. Hoe beter je jouw eigen denken leert kennen, hoe makkelijker het wordt om patronen te herkennen en deze uiteindelijk te doorbreken.
“Word jij nou nooit eens gek van jezelf?”
Vroeg een deelnemer, tijdens een training, aan me. “Misschien ..”, was mijn antwoord. Het is inderdaad een beetje roeien tegen de stroom in. Het vergt veel oefening en discipline .. Maar de belangrijkste voorwaarde was altijd het blijven stellen van vragen. Alles behalve het stellen van ‘goede’ vragen, want al snel bleek dat dan de lat ineens heel hoog lag. Al doende leert men.
Verwondering is een keuze,
“Ze kijkt, luistert, merkt op en zoekt de leegte in zichzelf om de ander volledig blanco te ontmoeten”, las ik ooit eens ergens. Als een schot in de roos. Het uiteindelijke resultaat. En ik durf te zeggen .. 100% de moeite waard. Ik kan naar een situatie kijken en wel of niet verwonderd raken. De keuze schuilt in de situatie en mijn gedachten erover .. Of ik bijvoorbeeld de gehele ervaring voor vanzelfsprekend aanneem of eens kies voor de andere kant van de medaille.
Bron: Socrates op sneakers – Elke Wiss